فروکتوز و گلوکز هر دو قندهای سادهای هستند، اما در ساختار شیمیایی و نحوه متابولیسم در بدن تفاوتهایی دارند:
ساختار شیمیایی: گلوکز یک آلدوز (قند آلدئیدی) و فروکتوز یک کتوز (قند کتوندار) است. این تفاوت ساختاری باعث میشود که فروکتوز طعم شیرینتری نسبت به گلوکز داشته باشد.
-
منابع طبیعی:
- گلوکز: به طور طبیعی در اکثر کربوهیدراتها مثل نان، برنج، سیبزمینی و سایر مواد نشاستهای یافت میشود.
- فروکتوز: بیشتر در میوهها، عسل و شربت ذرت با فروکتوز بالا یافت میشود.
-
متابولیسم در بدن:
- گلوکز: مستقیماً توسط سلولها استفاده میشود و انسولین نقش کلیدی در تنظیم سطح آن در خون دارد. گلوکز به سرعت وارد جریان خون میشود و انرژی فوری برای بدن تأمین میکند.
- فروکتوز: توسط کبد متابولیزه میشود و در صورت مصرف زیاد، به چربی تبدیل میشود که میتواند منجر به بیماریهای کبد چرب غیر الکلی و مشکلات متابولیک دیگر شود.
شاخص گلیسمی (GI): گلوکز شاخص گلیسمی بالاتری دارد و به سرعت سطح قند خون را افزایش میدهد، در حالی که فروکتوز شاخص گلیسمی پایینی دارد و کمتر باعث افزایش ناگهانی قند خون میشود.
تأثیر بر سلامت: مصرف بیش از حد فروکتوز، بهویژه فروکتوز اضافهشده در مواد غذایی، میتواند به مشکلات سلامتی مانند چاقی، مقاومت به انسولین و بیماریهای قلبی منجر شود. در حالی که گلوکز نیز در مقادیر زیاد مضر است، فروکتوز تأثیر بیشتری بر کبد دارد.
در کل، هر دو قند در مقادیر متعادل میتوانند مفید باشند، اما مصرف زیاد فروکتوز میتواند به مشکلات سلامتی بیشتری منجر شود.